3505

Toneel

Jack Wouterse

Keefman

Koop tickets

Door de lockdown en het daardoor telkens verschuiven van voorstellingen, zijn er te veel gaten in de tour gevallen om deze voorstelling door te laten gaan. Alle bezoekers zijn per e-mail op de hoogte gesteld. 

In een draaikolk van emoties neemt Jack Wouterse zijn publiek mee naar de binnenwereld van een psychiatrisch patiënt, geeft de onmacht een stem, creëert empathie, afwijzing, boosheid, compassie en verdriet.

Na 20 jaar speelt Jack Wouterse opnieuw de solo Keefman naar het boek van Jan Arends. Een strak, helder en indringend verhaal over psychiatrisch patiënt Keefman die gevangen zit in zichzelf, vrij goed weet hoe het anders moet, alleen niet hoe. De monoloog van Jan Arends uit de gelijknamige verhalenbundel geeft een stem aan de boze, onmachtige, om zich heen schreeuwende binnenwereld van psychiatrisch patiënt Keefman. In een woedend relaas spreekt hij zijn zwijgende behandelde psychiater aan. Hij laat hem retorisch alle hoeken van de kamer zien, verwijt hem, én de wereld, elk denkbaar zuchtje tegenwind. Wat een aanklacht lijkt tegen het systeem is tegelijk het portret van een bijzondere figuur. Zijn referentiekader is de ambachtsschool, maar hij is sluw en gewiekst. Keefman kan flemen, kent de ironie en beheerst die tot in de puntjes. Met zijn wendbare geest is hij de psychiater voortdurend te slim af. Keefman wil weg uit de inrichting aangezien hij niet gek is, maar zodra hij genezen wordt verklaard keert hij op een holletje terug omdat de buitenwereld een gekkenhuis blijkt. Als een acrobaat beweegt Keefman zich tussen het kweken van sympathie en het opwekken van ergernis. Net als je denkt dat hij tot een heldere zelfanalyse komt, neemt de rebel in hem het over, die elke nuance woedend vernietigt. Is Keefman een pathologisch geval waarvoor geen standaardtherapie te vinden zal zijn of is het een angstige man die uiteindelijk wel zijn weg naar de buitenwereld zal vinden? In die draaikolk van emoties neemt Jack Wouterse zijn publiek mee, geeft de onmacht een stem, creëert empathie, afwijzing, boosheid, compassie en verdriet.

“Ik moet leren liplezen. Dan ben ik ook niet meer zo alleen. Dan kan ik verstaan wat er gezegd wordt. Zo krijg ik toch nooit een vrouw.”

Keefman anno 2020
Voor Jack Wouterse is het tweede keer dat hij Keefman speelt. Twintig jaar geleden deed hij de monoloog bij het Ro-theater. Het is totaal anders nu. In de herlezing van de tekst ontdekte Wouterse nieuwe lagen die passen bij deze tijd. Hij ziet in Keefman minder het ‘Ik tegen de rest van de wereld’, en meer de sociale eenzaamheid en het zoeken naar verbintenis. Het is ook afdalen in de diepe eenzaamheid van Keefmans binnenwereld. Als publiek delen we in die gedachtewereld die elementair triestig is. In het sobere, uitgezuiverde decor, wordt alles bewaakt. Camera's leggen alles vast, willen controleren, willen beoordelen. Wat Keefmans brein niet lukt zal de bewaking wel doen: een strakke structuur, controle, macht.

Met, van, door Jack Wouterse
Tekst Jan Arends
Artistiek advies Alize Zandwijk, Herman Gilis
Techniek André Goos
Vormgeving Thomas Rupert
de Volkskrant

"Wouterse overrompelend in monoloog Keefman"

Trouw

“Jan Arends, Alize Zandwijk en vooral Jack Wouterse vonden in deze Ro-enscenering een Keefman die ontroert, nergens larmoyant wordt en - dat geldt als grootste compliment - in zijn tragiek niet log maar licht en bovenal geestig is. ,,Je denkt toch niet dat ik hier voor m'n plezier ben? Dat denk jij wel, ja!''